Nieuws

Minder droogteschade door onder water zetten drains

Gepubliceerd op
25 juli 2018

Veel melkveehouders in Nederland hebben in juni en juli te maken met droogte. Vooral grasland, maar ook snijmaïs heeft hiervan te lijden. Tussen de Koeien & Kansen-bedrijven zijn duidelijke verschillen in droogteschade. Deze zijn terug te voeren op verschillen in grondsoort, hydrologie en gewas. Deze factoren worden in de BedrijfsWaterWijzer meegenomen om de mate van droogtegevoeligheid te karakteriseren. De huidige praktijksituaties bevestigden dat dergelijke factoren inderdaad een verschil maken, bijvoorbeeld omgekeerde drainage.

In juli hebben Koeien & Kansen-deelnemers ervaringen uitgewisseld over de droogte die ze ervaarden. Er blijken opvallende situaties met zichtbaar minder droogte. Bij het zoeken naar mogelijke oorzaken komen ze uit bij factoren die ook in de BedrijfsWaterWijzer worden meegenomen om het risico op droogte en vernatting te kwantificeren. Een specifieke ervaring is er uitgelicht om de invloed van zowel hydrologie als gewas te illustreren. Deze effecten komen ook in het resultaat van de BedrijfsWaterWijzer tot uiting.

Omgekeerde drainage en diepte beworteling

De broers Nanne en Hains Koopman hebben een melkveebedrijf in Oudega (Fr.) met verschillende grondsoorten in een poldersituatie met veel oppervlaktewater en meer risico op vernatting dan op droogte. Een aantal percelen heeft diepe drainage. Om droogte te verminderen zijn de drainopeningen bij wijze van experiment onder water gezet door het slootpeil te verhogen. De drains gingen hierdoor water in de bodem aanvoeren (infiltreren). Dit had een zichtbaar effect op de productiviteit van het gras-klavermengsel. Boven de drains was de gras-klaver aanmerkelijk groener en productiever. De capillaire opstijging van vocht uit de ondergrond werd hierdoor blijkbaar behoorlijk bevorderd, met minder droogteverschijnselen als gevolg. Ook de relatief grotere worteldiepte van witte klaver speelt hierbij waarschijnlijk een rol. Om optimaal van drainage te profiteren zouden de drains eigenlijk ondieper moeten liggen en dichter bij elkaar. Mogelijk dat dit voor de toekomst een overweging is.

Afbeeldingen. Zichtbaar minder invloed van droogte op een grasklaverperceel van het K&K-bedrijf Koopman door infiltratie van oppervlaktewater met drainage. Door de relatief grote worteldiepte van witte klaver wordt extra van de waterlevering geprofiteerd. De veehouders geven als volgt aan: “De foto's zijn genomen op zandgrond, op dit gedeelte van het bedrijf is vroeger het veen afgegraven. De drains hebben een tussen afstand van 8 meter en een drooglegging van 80 cm tot 60 cm. We hebben 4 gaten geboord, de eerste boven de drain (drooglegging ca. 60cm), en dan iedere keer 1 meter verder van de drain af. Het grondwaterpeil in het boorgat is vanaf de drain gezien t.o.v. maaiveld: 65cm, 95cm, 100cm en in het midden tussen de drains 105cm”. De effecten hiervan op de gewasgroei zijn duidelijk te zien op de foto's.
Afbeeldingen. Zichtbaar minder invloed van droogte op een grasklaverperceel van het K&K-bedrijf Koopman door infiltratie van oppervlaktewater met drainage. Door de relatief grote worteldiepte van witte klaver wordt extra van de waterlevering geprofiteerd. De veehouders geven als volgt aan: “De foto's zijn genomen op zandgrond, op dit gedeelte van het bedrijf is vroeger het veen afgegraven. De drains hebben een tussen afstand van 8 meter en een drooglegging van 80 cm tot 60 cm. We hebben 4 gaten geboord, de eerste boven de drain (drooglegging ca. 60cm), en dan iedere keer 1 meter verder van de drain af. Het grondwaterpeil in het boorgat is vanaf de drain gezien t.o.v. maaiveld: 65cm, 95cm, 100cm en in het midden tussen de drains 105cm”. De effecten hiervan op de gewasgroei zijn duidelijk te zien op de foto's.
Droogte-20180720-WA0004 v2.jpg