Nieuws

Koolstof opslaan in de klei

Gepubliceerd op
14 november 2018

Vastleggen en verwaarden. Daar draait het allemaal om binnen het tweejarige project Koolstofboeren. Begin november kwam de akkerbouwgroep uit West-Brabant bijeen bij Dingeman Burgers om kennis op te doen en te delen over koolstof in de klei.

Drie studiegroepen in Noord-Brabant, bestaande uit grondgebonden boeren en tuinders, doen onder begeleiding van specialisten kennis op over onder meer teelttechniek, bemesting, groenbemesters en grondbewerking. Het vastleggen van koolstof in de bodem staat nog in de kinderschoenen, laat staan het verwaarden ervan. Niet of zo min mogelijk ploegen wordt gezien als een basisbeginsel.

Ploeg in de ban

Dat is een kolfje naar de hand van akkerbouwer Dingeman Burgers uit Zevenbergschen Hoek. Hij is al vele jaren bezig om zijn bodem zo vruchtbaar mogelijk te maken en heeft de ploeg in de ban gedaan. ‘Aanleiding is de wateroverlast door overvloedige regenval. We proberen ons daar tegen te wapenen en dan moet je bij de bodem beginnen’, weet Burgers, ‘want die moet al dat water verwerken. Zes jaar geleden hebben we voor het eerst een perceel alleen maar met niet kerende grondbewerking bewerkt. Dit jaar hebben we voor het eerst geen enkel perceel meer geploegd.’

Niet keren

Het is ook voor Burgers een continu leerproces. ‘Er gaat best nog wel eens wat mis en je moet veel geduld hebben omdat je veel minder werkbare dagen hebt om Niet Kerende Grondbewerking (NKG) toe te passen. Maar als ik zie hoeveel meer water de bodem dan aankan en hoeveel het zelf herstellend vermogen van die bodem is verbeterd, dan wegen die problemen daar niet tegenop. De bodem is veel beter waterdoorlatend. Dat komt niet alleen door het niet ploegen overigens. Het is een combinatie met de teelt van groenbemesters. Je kunt het ene niet zonder het andere zien.’

Groenbemesters

De akkerbouwer combineert verschillende soorten groenbemesters op een perceel. ‘Grote mengsels met minimaal zeven soorten’, licht Burgers toe. ‘Dit jaar hebben we een mengsel met dertien soorten gezaaid. Elke groenbemester heeft zo zijn eigen pluspunten en door die te combineren, kun je veel resultaat boeken. Denk aan verschillende wortels die zowel diep als ondiep wortelen, de goede werking van vlas tegen slakken of van vlinderbloemigen om stikstof te binden. Er valt nog een wereld te winnen wat betreft kennis over groenbemesters.’

Bodemleven

Het Louis Bolk Instituut heeft het afgelopen groeiseizoen de opbouw van het organische stof gehalte in de percelen bij Burgers gemonitord. Burgers is benieuwd naar de uitkomsten. ‘Ik heb de indruk dat het wel de goede kant op gaat. Als ik in de grond kijk dan zie ik zelf al een flinke toename van het bodemleven ten opzichte van enkele jaren geleden.

Van elkaar leren

Burgers vindt de deelname aan het project Koolstofboeren zinvol, ook al is hij zelf al jaren bezig om zijn bodem te verbeteren. ‘Je kunt altijd nog heel veel leren en in dit project pik ik ook nog veel nieuwe kennis op van adviseurs en collega akkerbouwers.’

Kennisuitwisseling

Wico Dieleman van ZLTO is projectleider van Koolstofboeren, dat wordt gefinancierd vanuit LIB, ZuivelNL, het ministerie van LNV en ZLTO. Hij geeft aan dat er al veel is bereikt. ‘Kennisuitwisseling via de groepsbijeenkomsten, een informatieve film, verdieping rond verwaarding, het handboek Goed Koolstofbeheer en het Syntheserapport. Daar kunnen agrariërs en toekomstige projecten hun voordeel mee doen.’

Daarnaast worden de ervaringen en kennis volgens Dieleman meegenomen in het Europese project Carbon Farming en wordt alles teruggekoppeld naar de Green Deal Nationale Koolstofmarkt. ‘Los daarvan bekijken we nu al of het mogelijk is om met deze drie groepen door te gaan. De ondernemers zijn intrinsiek gemotiveerd en betrokken.’